DÜNYANIN İLKLERİ

Dünyadaki İlk Fırın

Dünyadaki ilk fırın 1889 yılında İsviçre’de kullanılmıştır. Bu bilgi The Electrician dergisi 1889 yılı Ağustos baskısında yer alan habere göre edinilmiştir.

İsviçre’nin Semeden kentinde Hotel Bernina ‘da kullanılan bu buluşun mucidinin kim olduğu bilinmemektedir. The Electrician dergisinde belirtildiği üzere ilk elektrikli fırın her türlü pişirme ve kızartma işlerinin yapılabildiği bir alet olarak tanımlanıyordu. Bu otel elektrik akımını yakınında bulunan bir çağlayan ile çalışan dinamo yardımı ile elde etmekteydi. Dinamo vasıtası ile yararlanıldığı için gündüz akmaya devam eden çağlayandan faydalanamıyorlardı. Gündüz kısmında ise bir fırın ile elektrik kullanımı yapılabilirdi. Bu nedenle bir elektrikli fırın siparişi ile ilk fırını kullanmış oldular.

Satış amacı ile üretilen ilk fırın 1891 yılında Amerika’nın Minnesota eyaletinde St. Paul kentinde Carpenter Electric Heating Manifacturing Co. adlı şirket tarafından yapıldı. “The Electrical Engineer” adlı dergi, bu fırını şöyle tanımlıyordu:

“Kızartma bölümü, 45 santimetre uzunluğunda, 35 santimetre yüksekliğinde ve 30 santimetre derinliğinde. İç kısımlar, asbest ve parlak teneke ile kaplanmış. İçinde iki demir raf yar. Alt ve üst zeminde bir ısıtıcı bulunuyor. Böylelikle fırının içinde iki ayrı ısı elde etmek mümkün. Kapıya konan küçük bir pencere, içeride kızarmakta olan yemeğin gözlenmesini sağlıyor. 110 voltla çalışan bu fırın 12-15 dakika içinde 250 derecelik ısıya ulaşabiliyor. Isı yükseldiğinde akımı kesip, pişirmeye devam etmek de mümkün.”

Fırın, ısıdan yararlanmak için kullanılan bir araçtır. Fırın sözcüğü Anadolu’da bazı şivelerde hurun olarak kullanılmaktadır. Genelde yemek pişirmek için kullanılır. Fırınların çeşitleri vardır. Bunlardan bazıları evde olan fırınlar, mikrodalga fırın metalleri eritebilmek için yüksek ateşli fırınlar, ekmek fırınları ve kazanlar fırınlara örnektir. Fırınlar ile yemek ya da ekmek pişirilebilir, metaller eritilebilir, cam şişeler eritilerek tekrar kullanılabilir.